Μεγάλοι Φωτογράφοι – Robert Capa. Ένας φωτογράφος του πολέμου

Robert Capa (1913 – 1954)

Ο Robert Capa γεννήθηκε το 1913 στη Βουδαπέστη από γονείς με ρωσοευραϊκή καταγωγή. Υπήρξε ένας πολιτικά ενεργός νέος με δημοκρατικές ιδέες και οι οποίες του κόστισαν μέχρι και την ελευθερία του κάποια στιγμή. Η επαφή του με την τέχνη κάθε μορφής ξεκίνησε από πολύ νωρίς, ενώ σημαντικό ρόλο στην προβολή του έργου του έπαιξε ο μικρότερος αδερφός του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Endre Friedmann και το οποίο άλλαξε κατά τα πρώτα χρόνια της καριέρας του. Ο R. Capa έζησε από κοντά, φωτογραφίζοντας, πέντε συνολικά πολέμους σε τρεις διαφορετικές ηπείρους !

Το 1933 μετακομίζει στο Παρίσι εξαιτίας της αύξησης του ναζισμού. Εκείνη την περίοδο αλλάζει το όνομά του σε μια προσπάθεια να αναγνωριστεί ως φωτογράφος και να επιβιώσει μιας και κατά την γνώμη του ένα πιο ‘αμερικάνικο’ όνομα θα τον βοηθούσε να πουλήσει τις φωτογραφίες του. Η προσπάθειά του δεν πήγε χαμένη και η πρώτη δημοσιευμένη φωτογραφία του είναι γεγονός και η οποία απεικονίζει τον Leon Trotsky σε μια ομιλία του στον Κοπεγχάγη.

Κατά την περίοδο μεταξύ 1936 και 1939, βρίσκεται στην Ισπανία προκειμένου να φωτογραφίσει τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε την (ίσως) πιο διάσημη φωτογραφία από εκείνα τα χρόνια. Η φωτογραφία “Falling Soldier”, η οποία απεικονίζει έναν στρατιώτη την στιγμή του θανάτου του. Από την πρώτη στιγμή μέχρι και πρόσφατα ήταν υπό αμφισβήτηση η συγκεκριμένη φωτογραφία τόσο ως προς την αυθεντικότητα της  όσο και για το ποιος πραγματικά την τράβηξε και για χάρη της έχουν γραφεί ουκ ολίγα κείμενα.

Λίγα χρόνια αργότερα, έχοντας μετακομίσει στη Νέα Υόρκη για τους ίδιους λόγους της πρώτης του μετακόμισης, του ζητείται να καλύψει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι φωτογραφίες από εκείνη την περίοδο εξακολουθούν να δίνουν ένα διαφορετικό ορισμό στο πολεμικό ρεπορτάζ μιας και πλέον προέρχονται “μέσα από τα χαρακώματα”. Ιδιαίτερα γνωστή φωτογραφία είναι αυτή που απεικονίζει έναν γέροντα από την Σικελία να δείχνει την κατεύθυνση που ακολούθησαν τα γερμανικά στρατεύματα κατά την φυγή τους.

Ακολουθεί η μάχη Omaha Beach όπου κατάφερε να τραβήξει πολλές φωτογραφίες εν μέσω μιας πυρκαγιάς κατά την μάχη μεταξύ Αμερικάνων και Γερμανών. Δυστυχώς όμως διασώθηκαν μόνο έντεκα από τις εκατό συνολικά που τράβηξε εξαιτίας ενός λάθους στο εργαστήριό του.

Συνέχεια στην καριέρα του έχει το ταξίδι που πραγματοποίησε σε Ρωσία και Αμερική (το 1947 περίπου). Η φωτογραφική συλλογή του μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο καθώς επίσης και η φήμη του. Η συνεργασία του με περιοδικά όπως το Life είναι πλέον γεγονός.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 πραγματοποιεί ένα ακόμα ταξίδι με προορισμό την Κίνα στα πλαίσια μιας έκθεσης. Παράλληλα το περιοδικό Life του ζητάει να μεταφερθεί στην νοτιοανατολική Ασία προκειμένου να καλύψει τον πρώτο πόλεμο της Ινδοκίνας. Λίγα χρόνια αργότερα, αποφασίζει πως δεν θα ασχοληθεί άλλο μα φωτογραφίες τέτοιου είδους. Μια απόφαση όμως που δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει μιας και το 1954 πάτησε μια νάρκη με αποτέλεσμα να του προκαλέσει θανατηφόρα τραύματα…

Από την στιγμή που ο R. Capa μπήκε στο πολεμικό ρεπορτάζ άλλαξε εντελώς τον τρόπο με τον οποίο τραβούσαν μέχρι τότε φωτογραφίες τέτοιου είδους. Σύμφωνα με εκείνον μάλιστα, αν η φωτογραφία δεν είναι καλή τότε δεν έχεις καταφέρει να πλησιάσεις αρκετά! Να σημειώσουμε τέλος πως παρ’όλη την δύσκολη ζωή που είχε, υπήρξε και ένας μεγάλος “καζανόβας”…

Η ζωή του ήταν ένα ατελείωτο ταξίδι, άλλοτε λόγω της δουλειάς του, άλλοτε προκειμένου να επιβιώσει και άλλοτε γιατί απλά του άρεσε.

Παρόμοια Άρθρα:

• Μεγάλοι Φωτογράφοι – André Kertész. Ένας “απλός” φωτογράφος
• Μεγάλοι Φωτογράφοι – Manuel Alvarez Bravo. Ο αυτοδίδακτος φωτογράφος του δρόμου
• Μεγάλοι Φωτογράφοι – Alfred Eisenstaedt. Ο φωτογράφος των 90 εξωφύλλων