“Λευκή Ρεβάνς” ένα ανατρεπτικό rock noir μυθιστόρημα από την Αργυρώ Μαντόγλου
Η Αργυρώ Μαντόγλου σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία, Φιλοσοφία και Κριτική Θεωρία. Κείμενά της και κριτικά σημειώματα έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Υπήρξε τακτική συνεργάτιδα του ενθέτου Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας από το 1999. Έχει δημοσιεύσει κριτικές και θεωρητικά άρθρα για θέματα λογοτεχνίας στον ημερήσιο και τον περιοδικό Τύπο. Έχει μεταφράσει έργα των Τζορτζ Έλιοτ, Βιρτζίνια Γουλφ, Χένρι Τζέιμς, Άντζελα Κάρτερ, Τζιν Ρις, Τζόις Κάρολ Όουτς, Άλι Ζμιθ, Ζέιντι Σμιθ, Πίτερ Κάρεϊ κ.ά. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και μέλος της Επιτροπής για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης (2002-2006 και 2011-2012).
Έργα της:
Λευκή Ρεβάνς
Βιρτζίνια Γουλφ Café
Βλέφαρα με τατουάζ
Νύφη από πολυεστέρα
Bodyland Χωρασωμάτων
Ημερολόγιο 2009: Υπογράφη γυναικών
Όλα στο μηδέν
Κυρία Μαντόγλου,τι χρώμα έχει η λογοτεχνία; Είναι η λογοτεχνία ένας χαμαιλέοντας, που αλλάζει χρώμα ανάλογα με το φόντο;
Αρχικά θα έλεγα -λειτουργώντας συνειρμικά- το λευκό και το υπόλευκο. Το χρώμα της άγραφης σελίδας και της απάτητης επιφάνειας στην έρημο. Προχωρώντας υπάρχουν εκπλήξεις, δημιουργούνται αναπάντεχες χρωματικές παλέτες, εισβάλλουν λεπτομέρειες από πίνακες, φωτογραφίες και στιγμιότυπα της καθημερινότητας. Το χρώμα της λογοτεχνίας είναι συνεχώς μεταβαλλόμενο, διαθέτει κάτι από το χρώμα της συμπυκνωμένης στιγμής αλλά και κάτι από το φευγαλέο του ονείρου.
Τι είναι αυτό που δίνει υπόσταση στον συγγραφέα μέσα στον λογοτεχνικό χώρο; Είναι ο κριτικός ή μήπως ο αναγνώστης;
Την υπόσταση τη δίνει το ίδιο το έργο. Ο κριτικός είναι κι αυτός ένας ακόμα αναγνώστης (έστω και πιο καταρτισμένος). Η κάθε ανάγνωση είναι υποκειμενική και ενίοτε ατελής. Υπάρχουν έργα που αναδύθηκαν μέσα από καινούργιες αναγνώσεις και πρόβαλαν νέες πτυχές τους. Ο χώρος υφίσταται μεταβολές, οι αναγνώστες/ κριτικοί ανανεώνονται, αλλά το έργο μένει και η αντοχή του στο χρόνο συνεχώς δοκιμάζεται.
Ο συγγραφέας υπάρχει μόνος του μέσα στην αφήγηση του, μέσα στο βιβλίο του. Μπορεί όμως να υπάρξει μόνος του σε ένα εξωτερικό φορμαλιστικό περιβάλλον που τείνει να τον κατατάσσει σε κατηγορίες; Υπάρχουν περιπτώσεις που είναι “ιεραποστολή” η συγγραφή;
Κανείς δεν δύναται να λειτουργήσει και να παράξει μέσα σε μια γυάλα. Σε κρίσιμες στιγμές της ανθρωπότητας ο συγγραφέας αναγκάστηκε να “κατέβει” από τον ελεφάντινο πύργο και να αναλάβει δράση. Οι συνθήκες είναι αυτές που διαμορφώνουν τη «στάση» του και καθορίζουν τη σχέση του με το εξωτερικό περιβάλλον.
Έχετε πλούσιο έργο σαν μεταφράστρια και η ιδιότητα σας αυτή σας «αναγκάζει» κατά κάποιο τρόπο να έχετε άποψη για τα λογοτεχνικά δρώμενα που λαμβάνουν χώρα εκτός Ελλάδος. Τι λείπει από τον λογοτεχνικό χώρο στην Ελλάδα; “Τιμωρείται” η καινοτομία στην Ελλάδα;
Ό,τι λείπει και σε άλλους τομείς. Επινοητικότητα, τόλμη, ρίσκο και σκληρή δουλειά. Η καινοτομία τιμωρείται παντού, αλλά σε άλλες χώρες βρίσκει συμμάχους, εδώ ίσως ελάχιστοι είναι πρόθυμοι να ρισκάρουν, στηρίζοντας το «διαφορετικό».
Ο τίτλος του τελευταίου σας βιβλίου για το οποίο έχουν γραφτεί υμνητικές κριτικές και που είναι προτεινόμενο για το βραβείο του “Αναγνώστη”, είναι “Λευκή Ρεβάνς”. Γιατί επιλέξατε αυτόν τίτλο; Τι ρόλο παίζει η εκδίκηση στις ζωές των ηρώων σας; Υπάρχει κάτι που “εκδικείστε” με το βιβλίο σας; Είναι αυτό το βιβλίο μία απάντηση ή είναι περισσότερο πρόταση;
H εκδίκηση είναι κατά κάποιο τρόπο η ίδια η γραφή, ο τρόπος που η αναπαράσταση υπερέχει της πραγματικότητας, προωθώντας τη σε άλλο πλαίσιο και δίνοντάς της καινούργια, μεγαλύτερη βαρύτητα.
Υπάρχει πρόταση: να μη ξεχνάμε πως ό, τι ζούμε, όσο εφήμερο και περιορισμένο, θα πάρει τη θέση του σε ένα μεγαλύτερο πλάνο. Αυτό το πλάνο καλούνται οι χαρακτήρες να αναζητήσουν προκειμένου να αιτιολογηθούν οι πράξεις τους, να εντοπιστεί η σχέση του ατομικού τους πεπρωμένου με τον μεγαλύτερο πίνακα της πόλης και της χώρας τους.
Λευκή ρεβάνς είναι η απόπειρα να δώσουν εκείνοι το νόημα στη ζωή τους και όχι να επαναπαυτούν σε ό,τι οι άλλοι σχεδίασαν γι’ αυτούς.
Η ιστορία διαδραματίζεται σε μια φλεγόμενη Αθήνα, την περίοδο των επεισοδίων του Δεκέμβριου του 2008. Τα επεισόδια αυτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ορόσημο για την μετέπειτα ιστορία της χώρας. Με δεδομένο πως στο βιβλίο υπάρχει η συνεχής σύγκρουση του καλού με το κακό, η χρονική περίοδος που επιλέξατε είναι τυχαία;
Δεν είναι τυχαία. Ο μυθιστορηματικός χρόνος για ένα τουλάχιστον διάστημα της αφήγησης ταυτιζόταν με το παρόν, ένα παρόν που έθρεψε τους χαρακτήρες του βιβλίου, έστω και αν αργότερα αυτονομήθηκαν και λειτούργησαν επινοητικά σε σχέση με τη διαχείριση τόσο της δικής τους ζωής όσο και της οικογενειακής τους ιστορίας.
Οι ήρωες σας ταλανίζονται από παλιά οικογενειακά τραύματα και είναι έκδηλη στο βιβλίο η μάχη που δίνουν για να ξεφύγουν από το παρελθόν και να ορίσουν το μέλλον. Υπάρχει μία φράση στο βιβλίο “Κανείς δεν μπορεί να γυρίσει πίσω και να κάνει μια νέα αρχή, αλλά ο καθένας μπορεί από σήμερα να αρχίσει ένα νέο τέλος”. Μπορεί λοιπόν ο άνθρωπος να αναπλάσει το “είναι” του ώστε την επόμενη μέρα να είναι καλύτερος για τον εαυτό του και τους γύρω του;
Είναι ένα στοίχημα που ο καθένας οφείλει να το διαπραγματευθεί μόνος του, στο δικό του χρόνο. Στη Λευκή Ρεβάνς ο καθένας δίνει τη δική του απάντηση: άλλοι παραμένουν παγιδευμένοι σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία, και κάποιοι άλλοι απεργάζονται τη δική τους συνέχεια, παλεύοντας καθημερινά να οδηγηθούν σε μια καινούργια τροχιά.
Στην Ελλάδα της κοινωνικοοικονομικής κρίσης, εμείς οι Έλληνες μπορούμε να πολεμήσουμε τα ψεγάδια του παρελθόντος και να γίνουμε καλύτεροι;
Ο καθείς και τα όπλα του. Θα συμπλήρωνα, ο καθείς και οι μάχες του -αυτές που δίνει καθημερινά για παραμείνει ανθρώπινος και να βελτιώσει την υπόστασή του.
ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ: ΛΕΥΚΗ ΡΕΒΑΝΣ
ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ (Εκδόσεις Ψυχογιός)