Consider Cinema – A Clockwork Orange (Το Κουρδιστό Πορτοκάλι)

Τίτλος: A Clockwork Orange (To Kουρδιστό Πορτοκάλι)

Σκηνοθεσία: Stanley Kubrick

Σενάριο: Stanley Kubrick, Anthony Burgess

Έτος: 1971

Πρωταγωνιστές: Malcolm McDowell, Patrick Magee και Michael Bates

Είδος: Επιστημονικής Φαντασίας, Crime, Δράμα

Πλοκή: Στην μελλοντική Μεγάλη Βρετανία, ο χαρισματικός εγκληματίας Alex DeLarge όντας φυλακισμένος, γίνεται εθελοντής σε μια πειραματική θεραπεία που αναπτύχθηκε από την κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να λύσει το πρόβλημα της εγκληματικότητας της κοινωνίας… τα πράγματα όμως πρόκειται να πάρουν διαφορετική τροπή.

Γιατί στο Consider? : Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» προτάθηκε για 4 βραβεία Όσκαρ (καλύτερου σκηνοθέτη, καλύτερης ταινίας, καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου και καλύτερου μοντάζ) και 2 Χρυσές Σφαίρες, ενώ κέρδισε μια πλειάδα άλλων βραβείων (Saturn Award, Hugo κ.α).

Η ταινία θέτει ουσιαστικά το ερώτημα, αν αξίζει να θυσιαστεί το αγαθό της ελευθερίας της έκφρασης ακόμα και αν αυτή επιδρά στην έννομη τάξη ή τελικά η ανθρωπότητα πρέπει να οδηγηθεί στην ανάγκη εξάλειψης της βίας ακόμα και αν αυτή επιφέρει δραματικές επιπτώσεις στον άνθρωπο.

Ο ίδιος ο Stanley Kubrick είχε δηλώσει για την ταινία:

…μια κοινωνική σάτιρα που ασχολείται με το ζήτημα του κατά πόσον η συμπεριφοριστική ψυχολογία και η ψυχολογικά εξαρτημένη μάθηση είναι τα νέα επικίνδυνα όπλα για μια δικτατορική κυβέρνηση ώστε να επιβάλει μαζικούς ελέγχους στους πολίτες της και να τους μετατρέψει σε κάτι που να μοιάζει λίγο περισσότερο σε ρομπότ

Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι», σκιαγραφώντας μια μελλοντική εφιαλτική κοινωνία, παραμένει μια από τις ταινίες που σε κάνουν να σκεφτείς, τολμηρή αλλά και ταυτόχρονα ψυχρή. Με πολλούς συμβολισμούς, άψογη σκηνοθεσία και φωτογραφία και μια πολύ σκοτεινή αίσθηση του χιούμορ το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» αποτελεί απλά, ένα διαχρονικό και σίγουρα μοναδικό αριστούργημα.

Ατάκες που έμειναν: «Welly, welly, welly, welly, welly, welly, well. To what do I owe the extreme pleasure of this surprising visit?», «Viddy well, little brother. Viddy well», «I’ve suffered the tortures of the damned, sir – tortures of the damned».

Αξιοσημείωτα/Περίεργα: Ο τίτλος του βιβλίου «Κουρδιστό Πορτοκάλι» (στο οποίο βασίστηκε η ταινία), ισοδυναμεί με την έκφραση «Κουρδιστός Άνθρωπος». Παρόλα αυτά, η πηγή έμπνευσης της ονομασίας, που δόθηκε από τον Anthony Burgess, παραμένει ακόμα ασαφής. Πολλοί  λένε ότι ο Burgess (ο οποίος έζησε στην Μαλαισία για κάποιο χρονικό διάστημα), βασίστηκε στην λέξη orang, η οποία σημαίνει «άνθρωπος» στην διάλεκτο των Malay η οποία ομιλείται στην Ταϊλάνδη, θέλοντας να υποδηλώσει ότι το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» επρόκειτο ουσιαστικά για έναν «Κουρδιστό Άνθρωπο». Ο ίδιος, αντίθετα, είχε δηλώσει ότι εμπνεύστηκε τον τίτλο από την έκφραση μιας τοπικής διαλέκτου (Cockney). Μια άλλη εκδοχή επίσης είναι, πως ο τίτλος βασίζεται σε μια παραλλαγή της αργκό έκφρασης «clockwork fruit», η οποία αναφέρεται στα τυχερά παιχνίδια όπως ο «κουλοχέρης» ή αλλιώς «φρουτάκια». Ο Burgess, λόγω του ανθρωπόμορφου σχήματός τους και θέλοντας να δείξει πως ο Alex μετατρέπεται σε έναν ρομποτικό – μηχανικό άνθρωπο ή σε κάποιον ο οποίος «παίζει» την ψυχή του, πιθανώς να επηρεάστηκε και βάσισε τον τίτλου του στην συγκεκριμένη έκφραση.

Όσο αφορά την κυκλοφορία της ταινίας, αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός, ότι ο ίδιος ο Kubrick αναγκάστηκε να ζητήσει απο την Warner Brothers να αποσυρθεί η ταινία στην Αγγλία, μετά από κατηγορίες ότι η ταινία παρέσυρε ανθρώπους σε βιαιοπραγίες αλλά και απειλές κατά της ίδιας του της ζωής αλλά και της οικογένειάς του! Το γεγονός αυτό έκανε σχεδόν αδύνατη την προβολή της ταινίας ακόμα και 27 χρόνια αργότερα από την ημερομηνία κυκλοφορίας της! Ο ίδιος είχε απαντήσει σχετικά με τις κατηγορίες:

«Το να προσπαθείτε να αποδώσετε οποιαδήποτε ευθύνη στην τέχνη, ως σκοπό της ζωής, μου μοιάζει σαν να αντιμετωπίζετε την υπόθεση με τον εντελώς αντίθετο/λάθος τρόπο. Η τέχνη αποτελείται από την αναμόρφωση της ζωής αλλά δεν δημιουργεί ζωή ούτε την προκαλεί. Επιπλέον, το να αποδίδετε ισχυρές και προκλητικές ιδιότητες σε μια ταινία, έρχεται σε αντίθεση με την επιστημονικά αποδεκτή άποψη ότι ακόμα και μετά από βαθιά ύπνωση, οι άνθρωποι δεν μπορούν να εξαναγκαστούν στο να κάνουν πράγματα τα οποία έρχονται σε αντίθεση με την φύση τους»

Βαθμολογία: 9/10

Trailer:

Παρόμοια Άρθρα:

• Consider Cinema – 2001: A Space Odyssey
• Consider Cinema – One Flew Over the Cuckoo’s Nest
• Consider Cinema – Star Wars (Πόλεμος των Άστρων)
• Consider Cinema – The Godfather (Ο Νονός)
• Consider Cinema – Sling Blade (Κοφτερό Λεπίδι)
• Consider Cinema – Scarface (Ο Σημαδεμένος)
• Consider Cinema – The Silence of the Lambs (Η Σιωπή των Αμνών)
• Consider Cinema – Citizen Kane (Πολίτης Κέιν)